UOKiK zakończył pierwsze postępowanie prowadzone w związku ze zmianą przepisów dotyczących gospodarowania odpadami. Wykazało ono, że spółka Chemeko-System z Wrocławia – właściciel jedynej w regionie instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych – wykorzystała swoja pozycję monopolisty na lokalnym rynku i bezpodstawnie podniosła ceny za przyjęcie śmieci
UOKiK zakończył pierwsze postępowanie prowadzone w związku ze zmianą przepisów dotyczących gospodarowania odpadami. Wykazało ono, że spółka Chemeko-System z Wrocławia – właściciel jedynej w regionie instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych – wykorzystała swoja pozycję monopolisty na lokalnym rynku i bezpodstawnie podniosła ceny za przyjęcie śmieci. Na przedsiębiorcę została nałożona kara finansowa w wysokości prawie 400 tys. zł. Urząd przygląda się ponadto czy w 27 innych przypadkach mogło dojść do naruszenia przepisów antymonopolowych
Wypowiedź Prezes UOKiK na temat decyzji nałożonej na firmę Chemeko-System
Zobacz zapis wideo z debaty: Konsument na lokalnym rynku gospodarowania odpadami
W styczniu 2012 r. weszła w życie przygotowana przez Ministerstwo Środowiska nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Wprowadziła ona liczne zmiany w systemie gospodarki odpadami. Przede wszystkim właściciele nieruchomości stracili możliwość wyboru, kto i za jaką cenę odbierze od nich śmieci. W zamian za to gmina ma wybierać jednego przedsiębiorcę i pobierać od mieszkańców stosowną opłatę. Samorządy miały obowiązek wybrać go w drodze przetargu, który powinien zostać rozstrzygnięty przed 1 lipca 2013 r. – czyli ostatecznym terminem na wprowadzanie zmian w życie. Według nowych przepisów obowiązkiem gminy jest również zorganizowanie systemu gospodarowania odpadami, m.in. podział województwa na regiony gospodarowania odpadami. W każdym z nich powinny znaleźć się regionalne instalacje przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK), które spełniają określone wymagania i gdzie mają być przekazane śmieci odbierane od mieszkańców.
Stanowisko Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wobec nowych przepisów było krytyczne. Zarówno na etapie konsultacji międzyresortowych, jak i po uchwaleniu nowego prawa Urząd zwracał uwagę na jego negatywne skutki. - Zastąpienie efektywnej konkurencji monopolem, w praktyce oznaczać będzie wzrost opłat za odbiór i wywóz śmieci - przestrzegała Prezes UOKiK, Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel.
Obserwacja rynku odpadów potwierdza negatywne opinie Urzędu. Dlatego UOKiK w ramach swoich kompetencji wszczyna postępowania, jeżeli w związku z wprowadzaniem nowych regulacji samorządy i inni przedsiębiorcy mogą prowadzić działania naruszające ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów. Obecnie toczy się 27 postępowań.
Zakończyło się już pierwsze z nich – dotyczyło ono spółki Chemeko-System z Wrocławia. Posiada ona jedyną instalację RIPOK, w jednym z regionów w woj. dolnośląskim, obejmującym m.in. Wrocław. Postępowanie zostało wszczęte w kwietniu 2013 r. po licznych skargach, m.in. władz samorządowych, przedsiębiorców, spółdzielni mieszkaniowych, organizacji społecznych oraz konsumentów. Wykazało ono, że spółka wykorzystała fakt posiadania pozycji monopolistycznej na lokalnym rynku i od 1 stycznia 2013 r. znacząco podniosła ceny za przetwarzanie i składowanie zmieszanych odpadów komunalnych. Podwyżka wyniosła blisko 115 proc. Prawo antymonopolowe zabrania stosowania przez przedsiębiorców posiadających pozycję dominującą na danym rynku cen nadmiernie wygórowanych – czyli ustalania stawek, które w warunkach konkurencji byłyby nie do przyjęcia przez ich klientów i doprowadziły do skorzystania z oferty innych przedsiębiorców. W trakcie postępowanie przeanalizowano ceny stosowane przez 15 innych regionalnych instalacji działających w podobnych warunkach, na terenie całego kraju. Okazało się, że stawki stosowane przez Chemeko-System są najwyższe spośród nich, średnio o ponad 40 proc. większe niż w pozostałych RIPOK.
Za nadużywanie pozycji dominującej poprzez stosowanie cen nadmiernie wygórowanych na spółkę Chemeko-System została nałożona kara finansowa w wysokości blisko 400 tys. zł (399 593, 71 zł). Decyzja nie jest ostateczna, nadano jej jednak rygor natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że przedsiębiorca natychmiast musi zaprzestać niedozwolonej praktyki, niezależnie od ewentualnego odwołania do sądu.
- Dzięki nadaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności właściciele nieruchomości unikną długotrwałego przepłacania za odbiór odpadów. Nowe prawo nie może być pretekstem do działań szkodliwych dla rynku – mówi Prezes UOKiK.
Inne, prowadzone obecnie postępowania dotyczą m.in. miejskich gmin w Krakowie i Sopocie. Są to postępowanie wyjaśniające, co oznacza, że na tym etapie toczone są w sprawie, a nie przeciwko samorządom.
Dodatkowe informacje dla mediów:
Delegatura UOKiK we Wrocławiu
Tel. 71 344 65 87
E-mail: wroclaw@uokik.gov.pl
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 314
Faks 22 826 11 86
E-mail malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl