Posts feed

Prezes UOKiK wszczęła dwa postępowania, które sprawdzą, czy doszło do zmowy przedsiębiorców startujących w przetargach organizowanych przez Agencję Mienia Wojskowego oraz jednostkę wojskową w Warszawie. Urząd bada również, czy mogło dojść do zawarcia niedozwolonego porozumienia pomiędzy Rafinerią Nafty Jedlicze oraz jej 13 kontrahentami

28 decyzji w sprawie niedozwolonych porozumień przedsiębiorców wydała w 2013 r. Prezes UOKiK. W toku są kolejne 24 postępowania antymonopolowe. Dwa z nich dotyczą przetargów na dostawę przedmiotów zaopatrzenia mundurowego organizowanych przez Agencję Mienia Wojskowego (AMW) i Jednostkę Wojskową nr 4226 w Warszawie.

Przetargi na dostawę mundurów

W pierwszym z postępowań UOKiK sprawdza działania spółek: Vena Pro, Trawena w Trawnikach, San Marko oraz Spółdzielnia Niewidomych San Marko z Poznania - Z ustaleń Urzędu wynika, że podczas pięciu przetargów, w latach 2010-2012 mogło dojść do złożenia tzw. ofert zabezpieczających, czyli sytuacji, w której przedsiębiorcy umawiają się, że przedstawią dwie różne oferty, a jeśli okaże się, że są one dwiema najkorzystniejszymi – zwycięzca przetargu rezygnuje z podpisania umowy lub umyślnie nie składa wymaganych dokumentów. Podczas jednego z przetargów różnica w wartości ofert wyniosła ponad 7 mln złotych – mówi Prezes UOKiK Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel. O tym, że mogło dojść do wspólnych, niezgodnych z prawem ustaleń świadczyć może m.in. odmowa podpisania umowy bez istotnych przyczyn, niedopełnienie formalnych obowiązków, które nie powinny być trudne do spełnienia dla profesjonalnych uczestników rynku, a także podejrzenie wypełniania ofert przez tę samą osobę, czy też wspólne przeglądanie dokumentacji przetargowej.

Drugie z postępowań prowadzone jest przeciwko spółkom Agrotur w Pabianicach, Marko w Borkowicach oraz Texpol w Dłutowie i dotyczy kolejnych pięciu przetargów na dostawę przedmiotów zaopatrzenia mundurowego organizowanych przez AMW i Jednostkę Wojskową nr 4226 w Warszawie w latach 2011-2012. Podobnie jak w pierwszym przypadku, jeżeli oferty przedsiębiorców były dwiema najkorzystniejszymi, zwycięzca rezygnował z zamówienia. Odstępował wówczas od zawarcia umowy, nie składał wyjaśnień na wezwanie zamawiającego bądź nie dostarczał wymaganych dokumentów z ZUS/KRUS, KRS lub urzędów skarbowych. Dodatkowo oferty wszystkich przedsiębiorców wypełniane były podobnym charakterem pisma oraz składane przez tę samą osobę. Urząd sprawdzi, czy te działania były wynikiem niedozwolonych, wspólnych uzgodnień.

Skup olejów odpadowych

UOKiK prowadzi również postępowanie przeciwko Rafinerii Nafty Jedlicze i jej trzynastu partnerom handlowym. Spółka zajmuje się m.in. odzyskiem i regeneracją olejów odpadowych. Z informacji posiadanych przez UOKiK wynika, że mogła ona zobowiązywać przedsiębiorców skupujących dla niej oleje do niekonkurowania między sobą. W szczególności dotyczyć to mogło m.in. ustalania cen skupu oraz podziału rynku. Rafineria mogła również monitorować i koordynować przestrzeganie tego zakazu. Ponadto przedsiębiorcy mogli zwracać się do RNJ o dyscyplinowanie podmiotów nie stosujących się do tych ustaleń, a także przekazywać informacje o stosowanych przez swoich konkurentów.

Za udział w porozumieniu ograniczającym konkurencję grozi kara finansowa w maksymalnej wysokości do 10 proc. przychodu osiągniętego w roku poprzedzającym wydanie decyzji.

Sankcji za udział w porozumieniu ograniczającym konkurencję można uniknąć w zamian za współpracę z UOKiK, dzięki programowi łagodzenia kar leniency. Przedsiębiorca, który dostarczy dowody na istnienie kartelu, nie był jego inicjatorem i zaprzestał niedozwolonych działań może liczyć nawet na całkowite zwolnienie z sankcji pieniężnej.

W przypadku przetargów zamawiający oraz wykonawcy, którzy podejrzewają zawarcie zmowy mogą powiadomić o tym UOKiK. Ułatwia to specjalny formularz znajdujący się na stronie internetowej Urzędu. Zawiera on prosty i czytelny opis okoliczności, które w prawie antymonopolowym mogą stanowić przesłanki niedozwolonego porozumienia.

Skuteczniejszemu wykrywaniu zmów przetargowych służy również współpraca jaką Urząd nawiązał z innymi instytucjami odpowiedzialnymi za prawidłowe funkcjonowanie systemu zamówień publicznych: Urzędem Zamówień Publicznych, Krajową Izbą Odwoławczą, Ministerstwem Infrastruktury i Rozwoju, Najwyższą Izbą Kontroli, Centralnym Biurem Antykorupcyjnym, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Prokuraturą i Policją. W jej ramach wymieniane są m.in. posiadane informacje. Ponadto pracownicy Urzędu prowadzą szkolenia dla przedstawicieli innych organów, podczas których zwracają uwagę na zachowania, jakie mogą świadczyć o istnieniu niedozwolonych praktyk.

Dodatkowe informacje dla mediów:
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 314, 55 60 430
Fax 22 826 11 86
E-mail: malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl

Telecom Media – organizator loterii sms-owej Wielki Quiz z Nagrodami Edycja IX –wprowadzał konsumentów w błąd. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów podtrzymał decyzję Prezes UOKiK nakładającą karę w wysokości ponad 113 tys. zł

Wyrok sądu dotyczy decyzji Prezes UOKiK z grudnia 2011 roku. Urząd stwierdził wówczas m.in., że sms-y wysyłane do konsumentów przez Telecom Media w celu zachęcenia ich do udziału w loterii Wielki Quiz z Nagrodami Edycja IX, wprowadzały w błąd. Wiadomości sprawiały wrażenie, że abonent już uzyskał lub zdobędzie nagrodę po wysłaniu wiadomości tekstowej z odpowiedzią. Tymczasem odesłanie sms-a gwarantowało jedynie udział w loterii. Działanie tego rodzaju jest uznawane za niezgodną z prawem nieuczciwą agresywną praktykę rynkową.

Sąd utrzymał nałożoną na przedsiębiorcę karę w wysokości 113 105 zł. Wyrok SOKiK z 31 stycznia 2014 r. (XVII Ama 47/12) nie jest prawomocny, przedsiębiorcy przysługuje apelacja.

Dodatkowe informacje dla mediów:

Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 314, 55 60 430
Fax 22 826 11 86
E-mail: malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl

63 decyzje i ponad 600 tys. zł kar — to podsumowanie ubiegłorocznych działań UOKiK wobec przedsiębiorców funkcjonujących na rynkach wodociągowo-kanalizacyjnych. Jedne z najnowszych decyzji dotyczą przedsiębiorstw komunalnych z województw: zachodniopomorskiego, dolnośląskiego i mazowieckiego

39 rozstrzygnięć dotyczących nadużycia pozycji dominującej, 24 w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, ponad 600 tys. zł łącznych kar — to efekt działań UOKiK w 2013 r. wobec przedsiębiorców dostarczających wodę i odbierających ścieki. Część z nich dobrowolnie zobowiązała się do zmiany zakwestionowanych praktyk, unikając sankcji finansowych. Obecnie trwa 6 kolejnych postępowań oraz 21 wyjaśniających. Wobec przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych UOKiK prowadzi postępowania zarówno w sprawie nadużywania pozycji dominującej, jak i naruszania zbiorowych interesów konsumentów. Spółki zaopatrujące konsumentów w wodę mają zawsze pozycję dominującą na lokalnym rynku, więc ich klienci nie mają możliwości wyboru korzystniejszego dostawcy. Sytuacja ta może być wykorzystywana przez przedsiębiorców stosujących niedozwolone praktyki rynkowe. Za takie naruszenia grozi im jednak kara w wysokości do 10 proc. ubiegłorocznych przychodów.

Jedna z najnowszych decyzji dotyczy spółki Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Koszalinie (MWiK). Uzależniała ona zawarcie umowy na zbiorową dostawę wody i odprowadzanie ścieków od nieodpłatnego przekazania na jej rzecz odcinków sieci i urządzeń wybudowanych przez odbiorców z ich własnych środków, a także od poniesienia przez nich kosztów tego przekazania. Przedsiębiorca wyłączał też swoją odpowiedzialność odszkodowawczą za przerwy w dostawie wody spowodowane jej brakiem na ujęciu lub awarią zasilania urządzeń wodociągowych. Ponadto spółka zobowiązywała odbiorców do budowy odcinków sieci i przyłączy przy użyciu osprzętu pochodzącego wyłącznie od wskazanych przez nią producentów. W ten sposób kontrahenci pozbawieni zostali możliwości dowolnego wyboru osprzętu, a konkurenci wskazanych producentów — dostępu do rynku. Za nadużywanie pozycji dominującej, Prezes UOKiK nałożyła na MWiK w Koszalinie karę w łącznej wysokości 121 692 zł. Decyzja nie jest prawomocna, przedsiębiorca odwołał się do sądu.

Niedozwolone działania stosowało również Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji „WODNIK” w Jeleniej Górze. Postępowanie UOKiK wykazało, że przedsiębiorca nie obniżał odpowiednio opłat za dostawę jakościowo gorszej wody, warunkowo dopuszczonej do spożycia. Według Urzędu, długotrwałe dostarczanie wody o pogorszonej jakości powinno skutkować automatycznym obniżeniem jej ceny, natomiast „Wodnik” ustalił wspólną taryfę zarówno dla wody spełniającej wymagania, jak i tej dopuszczonej warunkowo przez inspektora sanitarnego. Kara nałożona na przedsiębiorstwo wyniosła 9 120,62 zł. Decyzja nie jest prawomocna, „Wodnik” odwołał się do sądu.

Jednym z podmiotów ukaranych przez UOKiK w 2013 r. za stosowanie postanowień naruszających zbiorowe interesy konsumentów było Miejskie Przedsiębiorstwo Komunalne w Gostyninie. Przedsiębiorca nie zamieszczał w umowach informacji wymaganych przez ustawę, w tym m.in. postanowień dotyczących procedur i warunków kontroli urządzeń wodociągowych, dotyczących odpowiedzialności przedsiębiorstwa za niedotrzymanie warunków umowy, czy postanowień dotyczących warunków usuwania awarii przyłączy wodociągowych będących w posiadaniu odbiorców usług. MPK w Gostyninie zostało ukarane przez Prezes UOKiK kwotą 7 514 zł. Decyzja jest prawomocna.

Szczegółową analizę sektora wodno-kanalizacyjnego, w tym dokładny opis przykładów łamania prawa można znaleźć w raporcie UOKiK Kierunki rozwoju ochrony konkurencji i konsumentów w sektorze wodociągowo-kanalizacyjnym. Zainteresowani tą tematyką powinni sięgnąć również po publikację Konkurencja na rynkach lokalnych wraz z wybranym orzecznictwem Prezesa UOKiK.

Przedsiębiorcy z gminy Chorzelów (woj. podkarpackie) ustalali warunki ofert w przetargach na dostawy pieczywa dla jednostek opieki zdrowotnej oraz domu pomocy społecznej. Prezes UOKiK nałożyła na przedsiębiorców kary w łącznej wysokości blisko 90 tys. zł

Waldemar Jurasz, Zastępca Dyrektora Delegatury UOKiK w Krakowie
Wypowiedź Waldemara Jurasza, Zastępcy Dyrektora Delegatury UOKiK w Krakowie

Ustalanie warunków ofert przez startujących w przetargach przedsiębiorców jest niezgodne z prawem. Z doświadczenia UOKiK wynika, że najczęstszą formą zmowy przetargowej jest złożenie tzw. oferty zabezpieczającej. Przedsiębiorcy umawiają się, że jeśli ich oferty będą dwiema najkorzystniejszymi zwycięzca przetargu zrezygnuje z podpisania umowy. Oznacza to wybór droższej propozycji uczestników zmowy. Tym samym, w nieuczciwy sposób zapewniają sobie większy zysk, kosztem organizatora przetargu oraz konkurentów. Przedsiębiorca ma prawo rezygnacji ze świadczenia usług, nie może być ona jednak wynikiem porozumienia z innym uczestnikiem przetargu. Ostatnio UOKiK stwierdził, że praktyki tego rodzaju stosowało dwóch przedsiębiorców sprzedających pieczywo z gminy Chorzelów na Podkarpaciu: spółka Młyn Malinie i prowadząca działalność gospodarczą - Stanisława Dziewit.

Urząd podjął działania po zawiadomieniu Zakładu Opieki Zdrowotnej w Dębicy dotyczącym nieprawidłowości w przetargu na dostawy pieczywa do kuchni szpitalnej. Zwycięzca – Młyn Malinie – zrezygnował z podpisania kontraktu. W związku z tym Stanisława Dziewit, która zajęła drugie miejsce składając ofertę droższą od propozycji zwycięzcy o ponad 22 tys. zł, domagała się zawarcia umowy. Postępowanie UOKiK wykazało, że wspomniani przedsiębiorcy ustalili swoje oferty w sumie w co najmniej trzech przetargach organizowanych na Podkarpaciu w 2012 r. Obejmowały one dostawy pieczywa do Zakładów Opieki Zdrowotnej w Dębicy i Strzyżowie oraz do Domu Pomocy Społecznej w Gliniku Dolnym. We wszystkich tych przetargach oferty uczestników porozumienia zajmowały dwa pierwsze miejsca. Następnie, zwycięzca odmawiał podpisania umowy bez podania przyczyny lub nie wyrażał zainteresowania jej zawarciem, a kolejny uczestnik zmowy domagał się by to jemu powierzono realizację zamówienia albo uzyskiwał je jako drugi oferent pod względem najkorzystniejszej ceny. Kontrakty z jednym z uczestników zmowy przetargowej zawarły ZOZ w Strzyżowie i DPS w Gliniku Dolnym. Natomiast ZOZ w Dębicy odmówił zawiadamiając o swoich wątpliwościach UOKiK.

O istnieniu zmowy świadczyły m.in. silne powiązania pomiędzy jej uczestnikami. Stanisława Dziewit posiada udziały w spółce Młyn Malinie. Natomiast prezesem spółki Młyn Malinie jest jej syn Artur Dziewit, który posiadał pełnomocnictwo do prowadzenia firmy Stanisławy Dziewit, jej reprezentowania i składania oświadczeń w jej imieniu.

Za naruszanie przepisów antymonopolowych na spółkę Młyn Malinie nałożona została kara w wysokości 88 067 zł, w przypadku Stanisławy Dziewit sankcja wyniosła 1 308 zł. Maksymalna kara za uczestnictwo w antykonkurencyjnym porozumieniu może wynieść 10 proc. przychodu przedsiębiorcy w roku poprzedzającym wydanie decyzji. Decyzja nie jest prawomocna, przedsiębiorcy odwołali się do sądu.

Dodatkowe informacje dla mediów:
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 106, 55 60 314
Fax 22 826 11 86
E-mail: malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl

Monitorowanie przetargów publicznych, nowe narzędzia usprawniające wykrywanie praktyk antykonkurencyjnych i jednocześnie ochrona najsłabszych uczestników rynku. To główne założenia dwóch strategii, po raz pierwszy prezentowanych razem. Dziś UOKiK kieruje do konsultacji projekty rządowych polityk: ochrony konsumentów oraz konkurencji

Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel, p.o. Prezesa UOKiK
Wypowiedź Małgorzaty Krasnodębskiej-Tomkiel, p.o. Prezesa UOKiK

Zobacz więcej materiałów multimedialnych

Po raz pierwszy w historii Urzędu dwa główne dokumenty wyznaczające priorytety rządu na najbliższe 5 lat w ochronie konkurencji i konsumentów zostały przygotowane razem. - Połączenie polityki antymonopolowej oraz zagadnień konsumenckich pozwoli osiągnąć efekt synergii. W praktyce każde podejmowane działanie przez Urząd będzie uwzględniać oba aspekty, dzięki czemu możliwa będzie skuteczna ochrona najsłabszych uczestników rynku. To nowe podejście. Dokumenty zostały opracowane jednocześnie, zostaną równolegle wdrożone i będą obowiązywać w tym samym okresie — zapowiada Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel, p.o. Prezesa UOKiK. Zakończenie przez Urząd prac nad nowymi strategiami oznacza, że rozpoczyna się kolejny etap — konsultacje międzyresortowe i społeczne. Ostatecznie dokumenty zostaną przyjęte przez rząd.

Polityka konsumencka na lata 2014-2018

1165 decyzji stwierdzających naruszenie zbiorowych interesów konsumentów - to efekt prac Urzędu w czasie obowiązywania mijającej Polityki konsumenckiej. W najbliższych latach siódmy program rządowy stawia przede wszystkim na zwiększenie wiedzy o zachowaniach rynkowych konsumentów i problemach, które ich spotykają. Informacji mają dostarczyć cykliczne badania socjologiczne, mające pomóc w określeniu sektorów rynku, w których konsumenci mają trudności z dochodzeniem swoich praw. Przyspieszy to identyfikowanie zagrożeń wymagających natychmiastowych interwencji.

Do 2018 roku muszą zostać wzmocnione alternatywne metody rozstrzygania sporów między konsumentami i przedsiębiorcami, takie jak: mediacja czy sądownictwo polubowne. Przyjęta w ubiegłym roku dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady zakłada utworzenie we wszystkich państwach Unii Europejskiej jednolitego systemu pozasądowego rozstrzygania sporów (ADR). Dużym udogodnieniem dla konsumentów będzie także internetowy system rozstrzygania sporów (ODR), dzięki któremu polubowne rozstrzyganie konfliktów stanie się szybsze niż obecnie.

Strategie zakładają również wprowadzenie prawnych ułatwień w dochodzeniu roszczeń przez konsumentów poszkodowanych przez naruszenia konkurencji. Tzw. tryb prywatnoprawny egzekwowania roszczeń jest obecnie przedmiotem prac Parlamentu Europejskiego i Rady. Jeśli w UE ujednolicone zostaną zasady egzekwowania prawa konkurencji na drodze prywatnoprawnej - poszkodowani na skutek antykonkurencyjnych praktyk będą mogli dochodzić swoich praw na podobnych zasadach w całej Unii.

Działania przewidziane w obu Politykach - Konkurencji oraz Konsumenckiej w wielu miejscach poruszają różne aspekty tych samych problemów. Szczególnie jest to widoczne w realizacji celów dotyczących ochrony konkurencji na rynkach liberalizowanych, gdzie zachodzące zmiany np. pojawienie się nowych podmiotów, czy innowacyjnych rozwiązań - zazwyczaj korzystnych dla konsumentów, może na początkowym etapie stwarzać problemy. Dlatego w najbliższych latach pod specjalnym nadzorem znajdą się sektory telekomunikacyjny i energetyczny oraz rynki: transportu kolejowego, transportu lotniczego, usług pocztowych i płatniczych.

Polityka konkurencji na lata 2014-2018

W ciągu ostatnich trzech lat UOKiK wykrył 203 przypadki nadużywania pozycji dominującej oraz 78 nielegalnych porozumień. Przygotowana Polityka konkurencji wskazuje na najbliższe pięć lat najistotniejsze kwestie dotyczące właśnie wykrywalności praktyk antymonopolowych oraz rozwoju efektywnej konkurencji. Eliminację niedozwolonych działań antykonkurencyjnych wspierać będzie przygotowany w ramach nowelizacji ustawy antymonopolowej szereg narzędzi. Służyć będzie temu m.in. program leniency plus, rozszerzający funkcjonujący obecnie program współpracy z urzędem przewidziany specjalnie dla skruszonych uczestników wielu niedozwolonych porozumień. Urząd dodatkowo obniży kary finansowe tym, którzy zdecydują się ujawnić informacje na temat kolejnej zmowy, której byli uczestnikami.

Priorytetem, który Urząd już realizuje, jest zwiększanie skuteczności zwalczania zmów przetargowych. UOKiK proponuje podniesienie poziomu ich wykrywania poprzez rozwijanie programu screeningowego opartego na narzędziach analitycznych, grupującego informacje o różnych przetargach - w praktyce ułatwiającego wychwytywanie sygnałów o nieprawidłowościach. Ważnym elementem działań prowadzących do zwiększenia wykrywalności zmów przetargowych jest kontynuowanie rozpoczętej w ubiegłym roku współpracy z innymi służbami państwa, m.in. ABW, CBA, Prokuraturą, Policją i NIK.

UOKiK stawia również na badania rynku oraz opinie przedsiębiorców, w szczególności w przypadku nadużycia pozycji przez silnych graczy rynkowych. By decyzje nakazujące zmianę nieuczciwych praktyk przez dominantów spełniały przede wszystkim oczekiwania rynku - przewidziano specjalne praktyczne rozwiązania. Służyć temu będzie przede wszystkim wykorzystanie testów rynkowych, czyli konsultowanie przez Urząd z uczestnikami rynku - projektu orzeczenia - jeszcze przed wydaniem decyzji wobec dominanta.

Dbanie o rynek oraz jego uczestników nie jest możliwe bez podnoszenia wiedzy na temat obowiązującego prawa. Wychodząc na przeciw oczekiwaniom szczególnie małych i średnich przedsiębiorców, Urząd przygotuje wyjaśnienia przybliżające decyzje zobowiązaniowe, możliwości dobrowolnego poddania się karze, czy kwestie proceduralne dotyczące m.in. tajemnicy przedsiębiorstwa.

Przygotowane strategie działań zaprezentowane w obu Politykach na lata 2014-2018 tworzone były w oparciu o doświadczenia Urzędu oraz stopień realizacji priorytetów wyznaczonych przez Politykę konsumencką na lata 2010-2013 oraz Politykę konkurencji na lata 2011-2013.

Dzisiaj projekty strategii zostały przekazane do konsultacji międzyresortowych i społecznych. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do zgłaszania swoich uwag do 7 marca na adres: dar@uokik.gov.pl (Polityka Konkurencji) i ddk@uokik.gov.pl (Polityka Konsumencka).

Spółka Flint Group Polska, jeden z największych w kraju przedsiębiorców oferujących farby i akcesoria drukarskie, zawarła niedozwolone porozumienie z dystrybutorami swoich produktów. Prezes UOKiK nałożyła na przedsiębiorców kary w łącznej wysokości blisko 700 tys. zł

Zgodnie z prawem antymonopolowym zakazane są porozumienia, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie lub ograniczenie konkurencji. Jedną z niedozwolonych praktyk jest podział rynku. Spółki zamiast konkurować dzielą między siebie terytorium, towary lub grupy klientów. Na przykład podział według kryterium podmiotowego polega na uzgodnieniu, o jakich klientów dystrybutorzy nie będą konkurowali. Tracą na tym inni przedsiębiorcy oraz konsumenci, którzy nie mają możliwości wyboru dostawcy produktów lub usług. Maksymalna sankcja finansowa za udział w nielegalnym porozumieniu wynosi 10 proc. przychodu przedsiębiorcy.

Postępowanie antymonopolowe w sprawie zmowy na rynku farb drukarskich Urząd wszczął w grudniu 2012 roku. Zawiadomienie o zawarciu nielegalnego porozumienia polegającego na podziale rynku złożył jeden z uczestników zmowy, spółka Primar z Krakowa. Urząd przeanalizował dokumenty oraz informacje uzyskane m.in. podczas kontroli w siedzibach przedsiębiorców. Postępowanie UOKiK wykazało, że spółka Flint Group Polska oraz czterech przedsiębiorców zajmujących się dystrybucją jej produktów zawarło niedozwolone porozumienie dotyczące farb sprzedawanych drukarniom. Przedsiębiorcy ustalili, że nie będą oferować farb drukarskich odbiorcom, którzy są już klientami innych uczestników zmowy. Zrezygnowali z rywalizacji o kontrahentów. Rezultatem był podział rynku i brak konkurencji cenowej pomiędzy dystrybutorami farb drukarskich marki Flint na terenie Polski. Niedozwolone porozumienie utrzymywało się przez kilka lat dzięki wzajemnej wymianie informacji m.in. pocztą elektroniczną i na spotkaniach.

Za udział w niedozwolonym porozumieniu na Flint Group Polska została nałożona kara pieniężna w wysokości 449 402 zł. Sankcje nałożone na pozostałych uczestników zmowy wyniosły: spółka Scorpio z Łodzi – 216 412 zł, spółka Primar z Krakowa – 19 432 zł, Serwis Print z Łodzi – 5 381 zł i spółka GFG Lastadia z Gdyni – 2 391 zł. Prezes UOKiK obniżyła karę nałożoną na spółkę Primar, która poinformowała Urząd o zmowie. Urząd wziął pod uwagę również to, że wszyscy uczestnicy zaprzestali stosowania zakwestionowanych praktyk.

24 lutego 1990 r. – utworzony został Urząd Antymonopolowy, czyli obecny Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Tylko w ciągu ostatnich sześciu lat UOKiK wydał ponad 4,6 tysiąca decyzji. Te działania zostały docenione na arenie międzynarodowej - Urząd został nominowany do nagrody dla najlepszego europejskiego organu ochrony konkurencji w 2013 r.

Urząd antymonopolowy

W wielu opracowaniach dotyczących transformacji ustrojowej w Polsce można przeczytać, że tzw. Plan Balcerowicza składał się z 10 ustaw przyjętych w grudniu 1989 roku. Nie wszystkie źródła podają, że w rzeczywistości było 11 aktów prawnych, ale jeden z nich nie został przyjęty wraz z innymi, lecz skierowany do dalszych prac. Była to ustawa o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym, która ostatecznie weszła w życie 24 lutego 1990 r. Na jej mocy utworzony został Urząd Antymonopolowy, który sześć lat później zmienił nazwę na Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Do zadań nowej instytucji należała kontrola przekształceń własnościowych przedsiębiorstw państwowych i koncentracji, a także walka z antykonkurencyjnymi porozumieniami oraz nadużywaniem pozycji rynkowej. Zakres uprawnień zwiększał się w ciągu kolejnych lat. W 1996 roku, wraz ze zmianą nazwy rozszerzono kompetencje Urzędu o ochronę konsumentów. Obecnie do zadań UOKiK należy również monitorowanie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom, kontrola jakości paliw i nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów.

Tylko w latach 2008-2014 Urząd Ochrony konkurencji i Konsumentów wydał 4617 decyzji. Dotyczyły one anytkonkurencyjnych porozumień, nadużywania pozycji dominującej, kontroli koncentracji, naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, ogólnego bezpieczeństwa produktów oraz zasadniczych wymagań wobec wyrobów.

Praktyki ograniczające konkurencję

W ostatnich sześciu latach Urząd wydał 565 decyzji w sprawach niedozwolonych porozumień przedsiębiorców oraz nadużywania pozycji dominującej. W toku jest około 400 kolejnych spraw. - Jednym z największych sukcesów Urzędu w ostatnich latach było rozbicie długoletniego kartelu producentów cementu. Siedmiu przedsiębiorców przez co najmniej 11 lat ustalało ceny i dzieliło rynek cementu. Niezgodność z prawem tych praktyk została potwierdzona przez sąd – mówi p.o. Prezesa UOKiK Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel.

Anna Fornalczyk, Profesor Cezary Józefiak - Senator RP, Premier Tadeusz Mazowiecki; 1990

Kontrola fuzji i przejęć

Ważną rolę w działaniu Urzędu pełni kontrola koncentracji, której celem jest niedopuszczenie do transakcji, które doprowadziłyby do ograniczenia konkurencji. W latach 2008-2014 wydanych zostało 898 decyzji, z czego w pięciu przypadkach UOKiK nie zgodził się na koncentrację, a 13 razy wydana została zgoda warunkowa. Na uwagę zasługuje decyzja zakazująca koncentracji pomiędzy Polską Grupą Energetyczną, a spółką Energa. Przejęcie przez posiadającą silną pozycję na rynku grupę PGE, skutkowałoby utworzeniem podmiotu, który niezależnie od konkurentów i kontrahentów dyktowałby warunki sprzedaży i ustalał ceny energii. W wydanej decyzji UOKiK wskazywał, że zapłaciliby za to wszyscy odbiorcy, także konsumenci. Rozstrzygnięcie jest prawomocne, w maju 2012 r. zostało potwierdzone przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Ochrona konsumentów

W ostatnich sześciu latach Urząd działał również na rzecz słabszych uczestników rynku. Świadczy o tym ponad 1800 decyzji w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. UOKiK jest także autorem 24 raportów z kontroli wzorców umownych stosowanych przez przedsiębiorców w wielu branżach. Najnowszy z nich dotyczył deweloperów informuje jak przestrzegane są prawa osób kupujących mieszkania na rynku pierwotnym.

Zmiany legislacyjne

Od 2008 r. Urząd opiniował 14,4 tysiące aktów prawnych, analizując ich wpływ na konkurencję oraz pozycję konsumentów. Jest również inicjatorem wielu zmian legislacyjnych. Najważniejszym projektem przygotowanym przez Urząd jest nowelizacja ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, która obecnie jest przedmiotem prac Parlamentu. - Potrzeba zmian była wynikiem długoletniej obserwacji polskiego rynku oraz doświadczeń innych krajów. Ich celem jest skuteczniejsza walka ze szkodliwymi dla gospodarki kartelami, m.in. poprzez usprawnienie programu leniency, czy wprowadzenie instytucji dobrowolnego poddania się karze. Drugim zadaniem jest efektywniejsze rozpatrywanie spraw z zakresu kontroli koncentracji - mówi Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel, p.o. Prezesa UOKiK.

Konferencja zorganizowana przez UOKiK w ramach polskiej prezydencji w Międzynarodowej Sieci Ochrony Konsumentów (ICPEN); 2006

Aktywność międzynarodowa

Lata 2008-2013 to aktywna działalność UOKiK na forum międzynarodowym, w szczególności wymiana doświadczeń różnych krajów i wypracowanie najskuteczniejszych metod ochrony konkurencji. W ubiegłym roku polski urząd antymonopolowy był gospodarzem konferencji w ramach Międzynarodowej Sieci Konkurencji (International Competition Network), która odbyła się w kwietniu 2013 r. w Warszawie. Zaproszenie Prezydenta RP Bronisław Komorowskiego oraz Prezes Urzędu Małgorzaty Krasnodębskiej-Tomkiel przyjęli szefowie i eksperci organów antymonopolowych z całego świata, którzy omawiali najważniejsze wyzwania stojące przed instytucjami chroniącymi konkurencję.

Nominacja dla UOKiK

Prowadzona przez Urząd ochrona konkurencji na polskim rynku zyskała uznanie międzynarodowego magazynu Global Competion Review. Jest to specjalistyczny serwis informacyjny poświęcony prawu konkurencji, który jest również organizatorem dorocznego konkursu, w którym wybierane są m.in. sprawa roku dotycząca ochrony konkurencji i kontroli koncentracji, ekonomista i prawnik roku, organ antymonopolowy roku na poszczególnych kontynentach. Po raz pierwszy w swojej historii nominację otrzymał Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. O miano najlepszego europejskiego organu antymonopolowego w 2013 r. UOKiK rywalizuje z Dyrekcją Generalną ds. Konkurencji Komisji Europejskiej oraz urzędami z Niemiec, Francji i Norwegii. Ogłoszenie wyników nastąpi 25 marca.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zaprasza na konferencję z okazji Światowego Dnia Konsumenta „Prawo konsumenckie w świetle nadchodzących zmian”, która odbędzie się 18 marca 2014 r. (wtorek) w siedzibie UOKiK

Spotkanie będzie okazją do rozmowy o rządowym projekcie ustawy o prawach konsumenta, którego celem jest wdrożenie do polskiej struktury prawnej regulacji unijnych, a także usystematyzowanie i zintegrowanie przepisów za jakość rzeczy sprzedanej. Nowy porządek nie tylko ujednolica poziom ochrony konsumentów w całej UE, ale również reformuje krajowe prawo sprzedaży w szerokim zakresie.

Uczestnicy konferencji będą dyskutować nad praktycznym wymiarem nowych przepisów, które z jednej strony przyznają konsumentom więcej praw, z drugiej zaś nakładają na przedsiębiorców nowe obowiązki. Podczas spotkania poruszona zostanie m.in. kwestia gwarantowanego kupującym prawa do wyczerpujących informacji, które sprzedawca będzie zobowiązany przekazać jeszcze przed zawarciem umowy. Ponadto omówiony zostanie wpływ planowanej zmiany definicji konsumenta oraz modyfikacji przepisów dotyczących gwarancji i rękojmi na rzeczywistość handlową.

Zapraszamy konsumentów i ich rzeczników, przedsiębiorców, prawników, przedstawicieli instytucji państwowych oraz ekspertów zainteresowanych tematyką ochrony konsumentów.

Spotkanie odbędzie się 18 marca 2014 r. (wtorek) w godzinach 10.00–15.00 w centrum konferencyjnym Urzędu przy placu Powstańców Warszawy 1 (program konferencji). Wydarzenie będzie transmitowane on-line na stronie www.uokik.gov.pl/online/, a relacja z niego zostanie zamieszczona na stronie www.uokik.gov.pl/multimedia.php.

Prosimy o zarejestrowanie się do 14 marca br. za pomocą systemu on-line http://events.uokik.gov.pl/konferencja-20140318. Udział w wydarzeniu jest bezpłatny. Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc o możliwości uczestnictwa decyduje kolejność zgłoszeń.

Dodatkowe informacje:
Marta Kozon
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
nr tel. 22 55 60 202
e-mail: marta.kozon@uokik.gov.pl

Prezes UOKiK wydała dwie decyzje dotyczące sklepów internetowych. Deichmann-Obuwie zastrzegał, że nie ponosi odpowiedzialności za zgodność zdjęć produktów na stronie internetowej z ich rzeczywistym wyglądem. Natomiast, spółka Avans wprowadzała w błąd ograniczając możliwości składania reklamacji. Na Deichmann-Obuwie nałożono karę ponad 288 tys. zł, Avans zobowiązał się do zmiany praktyki

Krzysztof Lehmann, Delegatura UOKiK w Bydgoszczy
Wypowiedź Krzysztofa Lehmanna z Delegatury UOKiK w Bydgoszczy

Wątpliwości Prezes UOKiK wzbudziły postanowienia w regulaminie internetowego sklepu Deichmann-Obuwie. Sklep zastrzegał, że nie ponosi odpowiedzialności za zgodność fotografii produktów na stronie internetowej z ich rzeczywistym wyglądem. Zdaniem Urzędu, konsumenci mają prawo oczekiwać, że zamawiany produkt będzie zgodny z jego zdjęciem i opisem zamieszczonym w Internecie. Ponadto zastrzegał, że zwrot produktu kupionego w sieci jest możliwy tylko wtedy, gdy towar będzie kompletny, bez uszkodzeń oraz bez widocznych śladów użytkowania. Kupując przez Internet, konsument ma prawo obejrzeć i sprawdzić produkt po jego dostarczeniu – w ramach tzw. zwykłego zarządu. Oznacza to, że można otworzyć opakowanie, aby przymierzyć obuwie lub sprawdzić, czy dostarczono produkt zgodny z zamówieniem. W takiej sytuacji nie traci prawa do odstąpienia od umowy. Za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów nałożona na Deichmann-Obuwie kara wyniosła 288 771 zł. Przedsiębiorca odwołał się do sądu.

Z kolei spółka Avans w regulaminie sklepu internetowego zastrzegał, że konsument, który składa reklamacje może żądać w pierwszej kolejności wyłącznie naprawy towaru. Zgodnie z prawem, w takiej sytuacji klient może wybrać między wymianą produktu na nowy a jego naprawą. Prezes UOKiK uznała, że Avans ograniczył prawa konsumentów. Przedsiębiorca zobowiązał się do zmiany regulaminu, dlatego uniknął kary finansowej.

Pomoc dla konsumentów: rzecznicy konsumentów, Federacja Konsumentów, porady@dlakonsumentow.pl. Bezpłatna infolinia: 800 007 707.

Dodatkowe informacje dla mediów:
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 106, 55 60 430
Fax 22 826 11 86
E-mail: malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl

Czy musimy trzymać się cen sugerowanych przez Państwa na stronie? Czy możemy narzucać swoje marże? Bardzo proszę o trzymanie się sugerowanych przez nas cen detalicznych. Proszę o ich niezwłoczne poprawienie na Państwa stronie internetowej. To fragment korespondencji świadczącej o zmowie cenowej. Niedozwolone porozumienie zawarł dystrybutor akcesoriów sportowych – AMP Polska oraz jego pięciu partnerów handlowych.

Mariola Krzypkowska, Delegatura UOKiK w Katowicach
Wypowiedź Marioli Krzypkowskiej z Delegatury UOKiK w Katowicach

AMP Polska zajmuje się hurtową sprzedażą sprzętu sportowego, w tym akcesoriów rowerowych, m.in. kasków, opon, pompek, czy siodełek. Wśród marek dystrybuowanych przez przedsiębiorcę są np. Ciclosport, Lazer czy Clark’s. W 2012 r. Prezes UOKiK wszczęła postępowanie, które wykazało, że AMP Polska zawarł porozumienie ograniczające konkurencję z pięcioma odbiorcami sprzedawanych przez nią produktów – AR-MAR w Warszawie, Fido w Katowicach, Exim Bike w Łodzi, MSport w Polkowicach oraz Playhouse w Zaborowie-Feliksowie Z każdym z tych przedsiębiorców AMP Polska ustalił minimalne ceny detalicznej sprzedaży produktów w sklepach i na aukcjach internetowych. Niedozwolona praktyka trwała w latach 2011-2012.

Dzięki zawarciu porozumienia sprzedawcy detaliczni nie musieli obawiać się, że ich konkurenci będą stosować niższe ceny. Dlatego pełnili w nim aktywną rolę, zwracając się do AMP Polska z prośbą o interwencję wobec przedsiębiorców, którzy oferowali konsumentom produkty po niższych cenach. Świadczy o tym korespondencja elektroniczna, ujawniona dzięki kontroli z przeszukaniem w siedzibie AMP Polska (pisownia oryginalna): Przesyłam Link do strony gdzie quad wasz który nam sprzedajecie kosztuje 499 na sklepie u nas około 659 zł (…) Umawialiśmy się, że będziecie pilnować cen. Proszę o odpowiedź.” „Witam. Odnośnie trzymania się cen sugerowanych. Proszę zobaczyć tą aukcję tutaj definitywnie nie trzyma cen”.

rowery, akcesoria rowerowe, sprzęt sportowy

Informacje posiadane przez Urząd wskazują również, że AMP Polska monitorował ceny swoich kontrahentów i dyscyplinował tych, którzy stosowali inne stawki. Jednym z dowodów są e-maile wysyłane pomiędzy pracownikami, takie jak: Proszę zajmijcie się tym partyzantem (…), troszkę przegina z ceną, chyba za duże rabaty ma u nas (…). Dajcie znak jak sprawa się potoczy albo Nie wiem, który z nich jest czyim klientem, ale proszę zróbcie coś z tym, linki poniżej, CENY MUSZĄ BYĆ SUGEROWANE !!!

Skutki zmowy odczuli konsumenci, którzy nie mogli kupować produktów dystrybuowanych przez AMP Polska po cenach niższych niż ustalone.

Na uczestników porozumienia nałożono kary finansowe w łącznej wysokości 64 887 zł. Ustalając wysokość sankcji wzięto pod uwagę, m.in. zaniechanie niedozwolonych praktyk w październiku 2012 r.

Decyzja nie jest prawomocna, przedsiębiorcy odwołali się od niej do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Telewizyjna loteria smsowa Serialowe kody wymień na nagrody, wprowadzała konsumentów w błąd. Sąd Apelacyjny potwierdził decyzję Prezes UOKiK i utrzymał karę pieniężną nałożoną na organizatora – spółkę Mobile Formats

Wyrok sądu dotyczy decyzji Prezes UOKiK z czerwca 2011 roku. Urząd stwierdził wówczas m.in., że reklamy loterii Serialowe kody wymień na nagrody sugerowały, że podlega ona specjalnej kontroli Ministerstwa Finansów, a przez to jest bezpieczniejsza i uczciwsza niż inne. Prezes UOKiK uznała, że organizator loterii spółka Mobile Formats wprowadzała konsumentów w błąd i nałożyła na nią kary pieniężne w łącznej wysokości 85 058 zł.

Sąd zgodził się ze stanowiskiem Prezes UOKiK i utrzymał nałożoną na przedsiębiorcę karę. Wyrok SOKiK z 25 lutego 2014 r. (VI ACa 913/13) jest prawomocny.

Dodatkowe informacje dla mediów:

Przedsiębiorcy sprzedający na pokazach: naczynia do gotowania oraz pościel wełnianą naruszyli prawa konsumentów. Philipiak Polska przyznawał sobie prawo do rozwiązania umowy z konsumentem zalegającym ze spłatą bez wcześniejszego wezwania. Natomiast Senlux oraz Potenza di Lana nie informowali o prawie odstąpienia od umowy

Agnieszka Majchrzak, Biuro Prasowe UOKiK
Wypowiedź Agnieszki Majchrzak z Biura Prasowego

Zobacz więcej materiałów multimedialnych

Konsument, który kupuje produkty na specjalnych pokazach organizowanych w sanatoriach, świetlicach, szkołach itp. zawiera umowy poza lokalem przedsiębiorcy. W związku z tym może skorzystać z prawa odstąpienia od zawartego kontraktu w ciągu 10 dni. Sprzedawca musi powiadomić klienta o tym prawie oraz wręczyć formularz odstąpienia. Niestety, nie zawsze przedsiębiorcy wywiązują się z tego obowiązku.

Philipiak Polska, sprzedawca naczyń do gotowania, w umowie kupna-sprzedaży swoich produktów stosował postanowienie, które nie przewidywało obowiązku wyznaczenia kupującemu dodatkowego terminu do zapłaty, gdy zwlekał z uregulowaniem rat. Ponadto, spółka nie zwracała klientowi wpłaconych rat, gdy odstępowała od umowy z powodu niezapłacenia ceny - żądała natomiast zwrotu produktu i zastrzegała, że sprzeda go na koszt kupującego. Zgodnie z prawem, gdy konsument zwleka z zapłatą co najmniej dwóch rat, a łączna suma zaległych rat przewyższa jedną piątą umówionej ceny, przedsiębiorca powinien wyznaczyć dodatkowy termin na uregulowanie zobowiązania i dopiero po jego upływie może odstąpić od umowy. Powinien także zwrócić dotychczas wpłacone raty, gdy odstępuje od umowy. Warto podkreślić, że gdy klient nie płaci rat przedsiębiorca ma prawo, poza odstąpieniem od umowy, domagać się przed sądem odszkodowania z tytułu niewykonania umowy. Na Philipak Polska nałożono karę 62 794 zł.

Urząd wydał także decyzję dotyczącą spółki Potenza di Lana z Poznania, która m.in. sprzedaje wełnianą pościel. UOKiK ustalił, że przedsiębiorca nie wręczał konsumentom wzoru odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa. Praktyka została zaniechana. Za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów nałożona kara to 11 688 zł.

Umowa

Z kolei sprzedający pościel wełnianą, Senlux z Goleniowa m.in. zastrzegał, że nie zwraca zadatku. Brakowało jednak informacji w jakich sytuacjach - w związku z tym takie postanowienie mogło zniechęcić konsumentów do odstąpienia od umowy w ustawowym terminie 10 dni. Ponadto we wzorcach umownych nie informował o tym, że klient ma prawo odstąpić od umowy w ciągu 10 dni, nie wręczał także specjalnego wzoru ułatwiającego rezygnację. Senlux zobowiązał się do zmiany praktyk.

Opisane decyzje nie są ostateczne, ponieważ spółki Philipiak Polska oraz Potenza di Lana odwołały się do sądu.

O prawach konsumentów kupujących poza lokalem przedsiębiorcy informuje poradnik UOKiK.

Pomoc dla konsumentów: rzecznicy konsumentów, Inspekcja Handlowa, Federacja Konsumentów, porady@dlakonsumentow.pl. Bezpłatna infolinia: 800 007 707.

Dodatkowe informacje dla mediów:
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 106, 55 60 430
Fax 22 826 11 86
E-mail: malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl

Asseco Business Solutions narzucało swoim partnerom handlowym ceny dalszej odsprzedaży programu do zarządzania przedsiębiorstwem. Na spółkę została nałożona kara finansowa w wysokości ponad 370 tys. zł. Niedozwolone porozumienie zawarł również inny producent oprogramowania – Raks oraz jego trzej partnerzy handlowi

Asseco Business Solutions narzucało swoim partnerom handlowym ceny dalszej odsprzedaży programu do zarządzania przedsiębiorstwem. Na spółkę została nałożona kara finansowa w wysokości ponad 370 tys. zł. Prezes Urzędu wydała również decyzję stwierdzającą niedozwolone porozumienie pomiędzy innym producentem oprogramowania – Raks oraz jego trzema partnerami handlowymi

Agnieszka Doering-Szyrszeń, Zastępca Dyrektora Delegatury UOKiK w Katowicach
Wypowiedź Agnieszki Doering-Szyrszeń, Zastępcy Dyrektora Delegatury UOKiK w Katowicach

Zobacz więcej materiałów multimedialnych

Prawo antymonopolowe zakazuje niezależnym przedsiębiorcom wspólnego ustalania cen sprzedawanych przez siebie produktów. Jedną z niedozwolonych form współpracy są porozumienia wertykalne, pomiędzy przedsiębiorcami działającymi na różnych szczeblach obrotu. Prezes UOKiK wydała dwie decyzje stwierdzające niezgodną z prawem współpracę pomiędzy producentami oprogramowania do zarządzania przedsiębiorstwem, a ich dystrybutorami.

Pierwsza z nich dotyczy spółki Asseco Business Solutions. Jest ona m.in. producentem oprogramowania marki WAPRO. Jak wykazało przeprowadzone postępowanie spółka zobowiązywała swoich hurtowych dystrybutorów do dalszej odsprzedaży tych produktów po ustalonych z góry, sztywnych cenach. Niedozwolona praktyka trwała 11 lat – od 2001 do 2012 roku. Spółka zastrzegła sobie możliwość sprawdzania polityki cenowej swoich partnerów handlowych, a za stosowanie stawek innych niż narzucone groziło im obniżenie przyznanych rabatów. Skutki porozumienia odczuwali przede wszystkim przedsiębiorcy, którzy kupili program WAPRO od dystrybutorów spółki i nie mogli zapłacić za niego taniej niż odgórnie ustaloną cenę.

Na Asseco Business Solutions została nałożona kara finansowa w wysokości 373 548 zł. Okolicznością łagodzącą było zaniechanie zakwestionowanej praktyki w 2012 r.

Niedozwolone porozumienie zawarła równie z spółka Raks z Warszawy razem ze swoimi partnerami handlowymi: Jeeves – Polska z Mińska Mazowieckiego, PPHU Intersystem z Krakowa oraz Prestige Group z siedzibą w Mińsku Mazowieckim. Pierwsza z wymienionych spółek jest producentem programu RAKS do zarządzania przedsiębiorstwem, pozostałe jego dystrybutorami. W tym przypadku również doszło do ustalenia sztywnych cen, po jakich partnerzy handlowi mają odsprzedawać oprogramowanie odbiorcom detalicznym. Początek niedozwolonych praktyk to rok 2000, kiedy podpisana została umowa pomiędzy Raks oraz PPHU Intersystem. W 2007 r. do porozumienia przystąpiła Prestige Group Polska, a Jeeves –Polska w 2009.

Prezes UOKiK nakazał przedsiębiorcom zaniechanie niedozwolonych działań oraz nałożyła na nich kary finansowe w łącznej wysokości 37 016 zł.*

Decyzje nie są ostateczne, przedsiębiorcy odwołali się od nich do sądu.

* Na uczestników porozumienia zostały nałożone następujące kary finansowe:

RAKS - 33 284 zł

Jeeves – Polska – 1 145 zł

PPHU Intersystem -1 023 zł

Prestige Group – 1 564 zł

Zbyt późne przekazywanie do Biura Informacji Kredytowej informacji o spłacie zobowiązania często oznacza, że konsument nie dostanie kolejnego kredytu. Banki, które zwlekają z korygowaniem danych w BIK, naruszają zbiorowe interesy konsumentów. Przekonały się o tym BRE Bank, Sygma Bank, BZ WBK

Dorota Nawrocka, Delegatura UOKiK w Krakowie
Wypowiedź Doroty Nawrockiej z Delegatury UOKiK w Krakowie

Biuro Informacji Kredytowej (BIK) jest instytucją, do której trafiają informacje o zobowiązaniach finansowych konsumentów zaciągniętych w bankach lub skokach. Znajdują się tam także dane o tym, czy raty spłacane są w terminie, czy z opóźnieniem. Baza działa w oparciu o umowy zawierane z tymi instytucjami.

Ani konsument, ani BIK nie może korygować danych zawartych w bazie – może to zrobić tylko instytucja finansowa, u której mamy kredyt. Informacje, które znajdują się w BIK, są wykorzystywane przez banki lub skoki do analizy zdolności kredytowej, na ich podstawie często podejmuje się decyzje o udzieleniu kredytu. Dlatego tak ważne jest, aby instytucje finansowe po udzieleniu kredytu lub po jego spłacie niezwłocznie przekazywały do bazy informację o zadłużeniu klienta lub jego braku.

Do UOKiK wpływały skargi konsumentów na opieszałość banków w przekazywaniu informacji o spłacie zobowiązania do BIK. Przykładowo: klient nie uzyskał w zeszłym roku kredytu w ramach programu Rodzina na swoim, ponieważ jeden z banków nie poinformował BIK o tym, że zobowiązanie zostało spłacone. W związku z sygnałami konsumentów, Prezes UOKiK wszczęła postępowania, w których sprawdzała, jak niektóre banki wywiązują się z obowiązku niezwłocznego przekazywania do BIK informacji o spłacie kredytu.

W wyniku postępowań Urzędu okazało się, że trzy banki: BRE Bank, Sygma Bank, BZ WBK, zwlekają z przekazaniem takich danych nawet do 40 dni (Sygma Bank), 45 dni (BRE Bank), 50 dni (BZ WBK). W związku z tym, konsument, który spłacił jeden kredyt i chciał zaciągnąć następny mógł nie mieć zdolności kredytowej, ponieważ informacja o jego zadłużeniu nadal widniała w BIK. Klienci nie mieli także świadomości, że informacja o spłacie zadłużenia zostanie przekazana do BIK z takim opóźnieniem.

Za zbyt późne przekazywanie do BIK informacji o spłacie zobowiązania na BRE Bank została nałożona kara finansowa 1 550 919 zł, na Sygma Bank 102 572 zł. BZ WBK zobowiązał się do niezwłocznego korygowania danych w BIK, dlatego uniknął sankcji finansowej. Decyzje nie są prawomocne, ponieważ BRE Bank oraz Sygma Bank odwołały się do sądu.

To nie pierwszy raz, gdy Prezes UOKiK kwestionuje opieszałość banków w informowaniu BIK o braku zobowiązania. W grudniu 2012 roku za takie działanie Urząd nałożył karę 1,8 mln zł na bank Pekao SA. Decyzja nie jest prawomocna, ponieważ bank odwołał się do sądu.

Jednocześnie UOKiK przypomina, że w razie sporu z instytucją finansową konsumenci mogą liczyć na pomoc miejskich lub powiatowych rzeczników konsumentów czy organizacji pozarządowych - Federacji Konsumentów, Stowarzyszenia Konsumentów Polskich. Bezpłatne porady udzielane są również pod numerem telefonu 800 007 707.

Dodatkowe informacje dla mediów:
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 106, 55 60 430
Fax 22 826 11 86
E-mail: malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl

Automatyczne przedłużanie umowy na kolejny okres bez pytania konsumenta o zgodę – Prezes UOKiK zakwestionowała praktykę spółki Niezależny Operator Międzystrefowy i nałożyła karę w wysokości blisko 195 tys. zł

Anna Gołaszewska-Waligóra z Delegatury UOKiK w Krakowie
Wypowiedź Anny Gołaszewskiej-Waligóry z Delegatury UOKiK w Krakowie

Niezależny Operator Międzystrefowy jest przedsiębiorcą telekomunikacyjnym. Postępowanie UOKiK wykazało, że w regulaminie świadczenia usług spółki znajdowało się niezgodne z prawem i niekorzystne dla konsumentów postanowienie.

NOM zastrzegał, że umowa zawarta na czas określony ulega automatycznemu przedłużeniu na kolejny, taki sam okres. Abonenci, którzy chcieli zrezygnować z nowego kontraktu, byli zobowiązywani do złożenia pisemnego oświadczenia, co najmniej 30 dni przed upływem starej umowy.

Praktyka ta wymuszała na konsumentach podejmowanie działań zapobiegających przedłużeniu umowy oraz ograniczała możliwość rezygnacji z usług przedsiębiorcy. Jest to sprzeczne z dobrymi obyczajami a tym samym niezgodne z prawem. Zdaniem UOKIK przedsiębiorca powinien zapewnić konsumentowi możliwość podjęcia świadomej decyzji dotyczącej przedłużenia umowy na kolejny czas określony informując go o upływającym terminie i przedstawiając mu nową ofertę.

Warto podkreślić, że wśród przedsiębiorców telekomunikacyjnych istnieje powszechna praktyka przedłużania umowy na czas nieokreślony jeżeli abonent nie składa deklaracji co do jej kontynuacji. Praktyka taka nie jest kwestionowana ponieważ rozwiązanie umowy na czas nieokreślony nie wiąże się z ponoszeniem przez konsumenta dodatkowych kosztów jak w przypadku kontraktu na czas określony (np. kara umowna, wynagrodzenie do końca obowiązywania umowy).

Prezes UOKiK nałożyła na spółkę Niezależny Operator Międzystrefowy karę w wysokości 194 833 zł. Przedsiębiorca zaniechał stosowania kwestionowanej praktyki dzięki czemu możliwe było obniżenie sankcji. Decyzja nie jest prawomocna spółka odwołała się do sądu.

Urząd przypomina, że bezpłatne porady dla konsumentów udzielane są przez miejskich i powiatowych rzeczników konsumentów, a także pod numerem infolinii 0 800 007 707 oraz w oddziałach Federacji Konsumentów. Na pytania w sprawie usług telekomunikacyjnych odpowiadają prawnicy Centrum Informacji Konsumenckiej UKE w godzinach od 8:15 do 16:15 pod numerami telefonów 801 900 853 lub 22 534 91 74.

Dodatkowe informacje dla mediów:
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. +48 22 827 28 92, 55 60 314
Fax 22 826 11 86
E-mail: malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl

Lafarge Cement i PGNiG Termika mogą utworzyć wspólnego przedsiębiorcę – to jedna z sześciu decyzji wydanych niedawno przez Prezes UOKiK. Pozostałe dotyczą następujących przedsiębiorców: Cinema City Holding, SM Mlekovita, Hygienika, Shell Self Service oraz Skandia Życie

Maciej Chmielowski, Biuro Prasowe UOKiK
Wypowiedź Macieja Chmielowskiego z Biura Prasowego UOKiK

Zgodnie z przepisami transakcja podlega zgłoszeniu do urzędu antymonopolowego, jeżeli biorą w niej udział przedsiębiorcy, których łączny obrót w roku poprzedzającym przekroczył 1 mld euro na świecie lub 50 mln euro w Polsce.

Pierwsza z decyzji dotyczy utworzenia wspólnego przedsiębiorcy przez Lafarge Cement i PGNiG Termika. Przedmiotem działalności pierwszej ze spółek jest m.in. wydobywanie skał wapiennych, produkcja cementu i wapna oraz produkcja i dystrybucja ciepła. PGNiG Termika jest producentem ciepła i energii. Wspólny przedsiębiorca - Zakład Separacji Popiołów Siekierki będzie zajmował się separacją popiołów lotnych powstających w procesie spalania węgla. W wyniku tego procesu powstaną tzw. popioły wysokowęglowe HiCarbon, które będą wykorzystane do produkcji energii elektrycznej oraz ciepła, a także tzw. popioły ProAsh, używane przy produkcji cementu, betonu oraz produktów dla drogownictwa.

Wyroby mleczne

Prezes Urzędu zgodziła się również na połączenie Spółdzielni Mleczarskiej Mlekovita oraz Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Sanoku. Przedsiębiorcy prowadzą działalność w zakresie m.in.: skupu i przetwórstwa mleka oraz wyrobu produktów mleczarskich. Koncentracja zostanie przeprowadzona na podstawie prawa spółdzielczego, a po jej dokonaniu na rynku pozostanie jeden podmiot – SM Mlekovita.

Kolejna zgoda dotyczy przejęcia przez Cineworld Group kontroli nad Cinema City Holding. Przedsiębiorcy prowadzą przede wszystkim działalność kinową oraz reklamy kinowej i dystrybucji filmów. Cineworld Group działa na terenie Wysp Brytyjskich oraz Irlandii, natomiast Cinema City Holding w Europie Środkowo-Wschodniej i Izraelu. W Polsce posiada 31 kin w 19 miastach.

Zielone światło otrzymała również Hygienika, która jest producentem artykułów higienicznych dla dzieci (pieluch marki Bambino i Bambi oraz chusteczek nawilżonych) i artykułów higieny osobistej dla kobiet marki Linell. Będzie ona mogła przejąć Daily Polska, zarządzającą siecią około 160 sklepów drogeryjnych Schlecker. Spółka jest obecnie współkontrolowana przez BB Royal Holding oraz Hygienikę, która w wyniku transakcji stanie się jedynym właścicielem.

Prezes Urzędu zgodziła się również na nabycie części mienia Shell Self Service przez BM Reflex i Wspólnicy. Przejmująca spółka zajmuje się hurtową sprzedażą paliw oraz usługami konsultingowymi dla branży paliwowej. Shell Self Service jest kontrolowana przez Shell Polska i jest właścicielem sieci ponad 100 samoobsługowych stacji benzynowych w Polsce.

Ostatnia decyzja to zgoda dla Vienna Insurance Group, która zajmuje się m.in. działalnością ubezpieczeniową. Będzie mogła ona przejąć spółki Skandia Życie oraz IICS/Polska. Pierwsza z nich jest towarzystwem ubezpieczeniowym, działającym w zakresie ubezpieczeń na życie. IICS/Polska to spółka serwisowa, stanowiąca wsparcie administracyjne oraz operacyjne dla Skandia Życie.

Po przeprowadzeniu postępowań antymonopolowych, Prezes Urzędu uznała, że koncentracje nie doprowadzą do istotnego ograniczenia konkurencji.

Decyzje wyrażające zgodę na dokonanie koncentracji wygasają, jeżeli połączenie nie zostanie dokonane w terminie 2 lat od ich wydania. Na stronie internetowej Urzędu zamieszczane są informacje na temat wszystkich prowadzonych przez Urząd postępowań antymonopolowych w sprawach koncentracji. Więcej informacji o zasadach łączenia przedsiębiorców w przygotowanym specjalnie opracowaniu.

Operator telewizji kablowej spółka Vectra naruszyła zbiorowe interesy konsumentów nie uprzedzając klientów o planowanych zmianach warunków świadczenia usług. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów potwierdził decyzję Prezes UOKiK i utrzymał karę pieniężną

Wyrok sądu dotyczy decyzji Prezes UOKiK z września 2011 r. Postępowanie UOKiK wykazało, że spółka informowała abonentów o nowym regulaminie dopiero po jego wejściu w życie. Tymczasem, zgodnie z prawem, o propozycji zmian warunków świadczenia usług przedsiębiorca telekomunikacyjny powinien powiadomić konsumentów z wyprzedzeniem co najmniej jednego okresu rozliczeniowego. Abonenci powinni być też poinformowani o przysługującym im prawie odstąpienia od umowy, jeśli nie zgodzą się na zaproponowane zmiany.

Sąd podzielił stanowisko Prezes UOKiK i utrzymał karę pieniężną w wysokości 486 254 zł. Wyrok SOKiK w Warszawie z dnia 28 lutego 2014 r. (XVII Ama 168/11) nie jest prawomocny, przedsiębiorcy przysługuje apelacja.

Dodatkowe informacje dla mediów:

Ponad 3 mln udzielonych porad prawnych, ponad 450 tys. interwencji u przedsiębiorców oraz blisko 30 tys. pozwów skierowanych do sądu – to dotychczasowy bilans działalności rzeczników konsumentów. W Światowy Dzień Konsumenta UOKiK przypomina o organizacjach udzielających bezpłatnej pomocy prawnej

Małgorzata Cieloch, Rzecznik Prasowy UOKiK
Wypowiedź Małgorzaty Cieloch, Rzecznika Prasowego UOKiK

Rzecznicy konsumentów funkcjonują od 1999 roku. Stworzenie tej instytucji było związane z reformą administracyjną, w ramach której powstały powiaty. Obecnie w kraju działa 371 rzeczników konsumentów. Znajdziemy ich w niemal wszystkich starostwach powiatowych i urzędach miejskich miast na prawach powiatu. W przypadku sporu z nieuczciwym sprzedawcą lub usługodawcą każdy konsument może liczyć na bezpłatną pomoc miejskiego lub powiatowego rzecznika konsumentów. Rzecznicy udzielają porad prawnych, interweniują u przedsiębiorców (np. poprzez przeprowadzenie mediacji lub pouczenie), pomagają w przygotowaniu pozwu, mogą też wystąpić z powództwem w postępowaniu indywidualnym lub grupowym.

Najczęstszą formą działania rzeczników jest udzielanie porad prawnych. W ciągu 15 lat konsumenci skorzystali z tego typu pomocy ponad 3 mln razy. Liczba porad udzielanych przez rzeczników od lat stale rośnie. W roku 2002 konsumenci prosili o konsultację prawną 98 384 razy, a w 2012 roku już 444 391 razy. Inną formą działania rzeczników jest interweniowanie u przedsiębiorców m.in. w formie pouczenia, mediacji. Do tej pory korzystali oni z tej możliwości w ponad 450 tys. przypadkach (w 2002 r. - 19 751, a w 2012 r. – 54 891). Ponadto od początku swojej działalności rzecznicy przygotowali blisko 30 tys. pozwów i powództw w sprawach indywidualnych (w 2002 r. – 1 339, a w 2012 r. – 4 407).

W ciągu 15 lat funkcjonowania rzeczników konsumentów najczęściej zgłaszaliśmy się do nich w sprawach zakupu obuwia i odzieży (do 2012 r. ponad 420 tys. porad), sprzętu RTV i AGD (do 2012 r. ponad 238 tys. porad) i elementów wyposażenia mieszkania (do 2012 r. ponad 145 tys. porad). Wśród problemów zgłaszanych przez konsumentów znajdują się m.in. odmowa przyjęcia zgłoszenia reklamacyjnego, załatwianie reklamacji w sposób niezgodny z wyborem konsumenta (np. naprawa zamiast wymiany towaru na nowy).

Od początku działalności rzeczników najwięcej skarg na usługodawców dotyczyło przedsiębiorców telekomunikacyjnych (do 2012 r. ponad 237 tys. porad). Konsumenci mieli problemy m.in. z nienależytym wykonaniem usług (zawyżone rachunki telefoniczne), nieprawidłowościami przy zmianie warunków umowy, czy jakością usług. Od lat abonenci skarżą się na brak jasnych informacji o promocji w chwili podpisywania umowy.

Liczne skargi dotyczą także usług finansowych (do 2012 r. ponad 141 tys. porad). Zastrzeżenia mieliśmy m.in. do niewłaściwego wykonywania umów o kredyt hipoteczny, nieprawidłowości związanych z nieterminowym rozpatrywaniem reklamacji, braku rzetelnej i pełnej informacji ze strony konsultantów co do treści umowy i skutków jej zawarcia. Często skarżyliśmy się również na wykonawców usług remontowo-budowlanych (do 2012 r. ponad 119 tys. porad). Problemy dotyczyły m.in. jakości usług, realizacji umów przez osoby bez kwalifikacji oraz żądania pełnej zapłaty za nieprawidłowo wykonaną usługę.

Światowy Dzień Konsumenta

Z okazji Światowego Dnia Konsumenta, 15 marca 2014 r. (sobota) w CH Wola Park w Warszawie, ul. Górczewska 124, w godzinach 12.00 – 20.00, odbędą się Targi Wiedzy Konsumenckiej, podczas których każdy konsument będzie mógł lepiej poznać swoje prawa i dowiedzieć się gdzie szukać pomocy w razie problemów. Organizatorem jest Stowarzyszenie Konsumentów Polskich. W czasie Targów eksperci z organizacji i instytucji zajmujących się ochroną konsumentów udzielą bezpłatnej, fachowej pomocy. Wśród wystawców znajdą się: Europejskie Centrum Konsumenckie, Miejski Rzecznik Konsumentów w Warszawie, Rzecznik Ubezpieczonych, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich, Urząd Komunikacji Elektronicznej, Urząd Regulacji Energetyki i Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Warszawie. Impreza objęta jest patronatem honorowym Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Szczegółowe informacje na stronie targiwiedzykonsumenckiej.pl.

Dystrybutor wyposażenia łazienek – spółka Excellent przez 10 lat narzucała swoim partnerom handlowym ceny dalszej odsprzedaży produktów. W rezultacie niedozwolonego porozumienia konsumenci mogli być zmuszeni do płacenia wyższych cen. Na przedsiębiorcę została nałożona kara finansowa w wysokości blisko 150 tys. zł

Dystrybutor wyposażenia łazienek – spółka Excellent przez 10 lat narzucała swoim partnerom handlowym ceny dalszej odsprzedaży produktów. W rezultacie niedozwolonego porozumienia konsumenci mogli być zmuszeni do płacenia wyższych cen za produkty takich marek jak: Excellent, Actima, Hansgrohe, Villeroy&Boch czy Huppe. Na przedsiębiorcę została nałożona kara finansowa w wysokości blisko 150 tys. zł

Dorota Karczewska, Dyrektor Delegatury UOKiK w Bydgoszczy
Wypowiedź Doroty Karczewskiej, Dyrektor Delegatury UOKiK w Bydgoszczy

Taki zapis (wg. prawnika) nosi znamiona zmowy handlowej i działanie na szkodę konsumenta / jest zabronione; proponuje ten zapis jakoś rozmyć lub usunąć – to fragment (pisownia oryginalna) korespondencji wysłanej do partnera handlowego przez przedstawiciela spółki Excellent. Przedsiębiorca oferuje artykuły wyposażenia łazienek pod własną marką Excellent i Actima oraz jest dystrybutorem produktów m.in. Hansgrohe, Villeroy&Boch czy Huppe.

Postępowanie przeciwko spółce zostało wszczęte w sierpniu 2013 r. Z informacji uzyskanych przez Urząd, m.in. podczas kontroli z przeszukaniem, wynika, że zawarła ona niedozwolone porozumienie ze swoimi kontrahentami, którzy zajmowali się dalszą sprzedażą (hurtowa i detaliczną) produktów wyposażenia łazienek. Przedsiębiorcy zostali zobowiązani do stosowania cen minimalnych, co oznaczało, że musieli stosować narzucone stawki lub udzielać od nich rabatu nie większego niż ustalony przez Excellent. Za samodzielną politykę cenową groziło im natychmiastowe rozwiązanie umowy bądź zapłata kary umownej. Niedozwolona praktyka trwała od 2003, a zakończyła się w 2013 r. Jej skutki mogli odczuć m.in. konsumenci, którzy urządzali lub remontowali łazienki i nie mogli kupić produktów objętych zmową taniej niż po cenach odgórnie ustalonych.

Za zawarcie niedozwolonego porozumienia, na spółkę Excellent została nałożona kara w wysokości 146 277 zł. Decyzja jest prawomocna.

Dziś Prezes Rady Ministrów powołał Adama Jassera na stanowisko Prezesa UOKiK

Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Adam Jasser zastąpi na stanowisku Prezesa UOKiK Małgorzatę Krasnodębską-Tomkiel.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest centralnym organem administracji państwowej. Odpowiada bezpośrednio przed Prezesem Rady Ministrów. Powoływany jest przez niego spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru.

Adam Jasser jest siódmym szefem polskiego organu odpowiedzialnego za ochronę konkurencji i konsumentów.

Dodatkowe informacje dla mediów:
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 106, 55 60 430
Fax 22 826 11 86
E-mail: malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl

Postępowania UOKiK - Zmowy przedsiębiorców

UOKiK wygrywa w sądzie - Nieuczciwy konkurs sms-owy

Rynek wodociągowo-kanalizacyjny - Podsumowanie 2013 roku

Podkarpacie: Zmowa przetargowa

Konsumenci i konkurencja - nowe strategie

Zmowa na rynku farb drukarskich

Masz wybór - dbamy o to od 24 lat

Zaproszenie ne konferencję

Avans, Deichmann - Decyzje UOKiK

Zmowa cenowa: sprzęt sportowy

Telewizyjna loteria smsowa wprowadzała w błąd: wyrok Sądu Apelacyjnego

Towar z prezentacji - Decyzje UOKiK

Dwa niedozwolone porozumienia - Oprogramowanie dla firm

Opieszałość banków - Decyzje UOKiK

Niezależny Operator Międzystrefowy - Niezgodna z prawem praktyka

Koncentracje: Sześć decyzji

UOKiK wygrywa w sądzie - Vectra

Rzecznicy konsumentów - pomagają już od 15 lat

Zmowa cenowa - Wyposażenie łazienek

Nowy Prezes UOKiK